Rozmowa z Łukaszem Maciejewskim, dziennikarzem, filmoznawcą, krytykiem filmowy i teatralnym.
W Polsce co roku odbywa się wiele festiwali i wydarzeń promujących kino, w których Pan uczestniczy. Na tej mapie znajduje się również Europejski Festiwal Filmowy „Integracja Ty i Ja”. Chętnie przyjeżdża Pan do Koszalina?
- Rzeczywiście, w naszym kraju nie brakuje festiwali i każdy z nich stara się być tym jedynym i niepowtarzalnym, ale w moim doświadczeniu na tej mapie niepowtarzalności „Integracja Ty i Ja” naprawdę na ten tytuł zasługuje.
Mam wrażenie, że jak raz przyjedzie się na ten festiwal to chcę się do niego wracać. Jest to zasługa szlachetnej i godnej podziwu intencji, żeby poprzez sztukę, ale też inne pomysły integracyjne łączyć osoby z niepełnosprawnościami z osobami, które mogą im i nam wszystkim tę sztukę podarować i o niej opowiadać.
Dzięki sztabowi osób, które tworzą festiwal, dzieje się tak, że wszyscy uczestnicy, zarówno ci którzy przyjeżdżają na dzień lub dwa, jak i ci którzy zostają przez cały tydzień, czują się rodziną.
Nie zapomnę, jak byłem po raz pierwszy na Integracji jako członek jury i pomyślałem, że to jest taka impreza, która ma głęboki sens, i że jeżeli będą mógł pomagać i kibicować to zawsze chętnie to zrobię, bo po prostu uwielbiam Integrację.
Czy festiwal „Integracja Ty i Ja” pomaga twórcom, którzy w swoich filmach dotykają tematów związanych z różnymi aspektami niepełnosprawności?
- O tym, że „Integracja Ty i Ja” była pierwszym festiwalem w Polsce i jednym z pierwszych festiwali w Europie i na świecie, który skupiał się na temacie niepełnosprawności dowiedziałem się od profesora Wojciecha Otto, który także związany jest z tym wydarzeniem od lat.
Nie jest zresztą tajemnicą, że wielu wybitnych aktorów czeka na rolę osoby z niepełnosprawnością, żeby dostać Oscara i to się często sprawdza. To są role widowiskowe, w których aktorzy mierzą się z dużym wyzwaniem psychologicznym. Można wspomnieć chociażby Dustina Hoffmana i film „Rain Man” lub Daniela Day-Lewisa w produkcji „Moja lewa stopa”.
Dla twórców pokazanie filmu w Koszalinie, zarówno przed jury profesjonalnym, jak i przed bohaterami produkcji dokumentalnych i widzami, którzy być może zmagają się z podobnym wyzwaniami życiowymi jest cennym i wartościowym doświadczeniem.
Pamiętam jak wielką wagę przykładał do tej nagrody Petro Aleksowski (zdobywca Motyla 2018 za film dokumentalny „Przerwana Misja” – red.), który wskutek dramatycznego doświadczenia stał się osobą z niepełnosprawnością. Kiedy odbierał statuetkę to mówił, że ma ona dla niego ogromną wartość i daje impuls do pokonywania trudności i radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami.
Jak twórcy, aktorzy i reżyserzy odbierają festiwal „Integracja Ty i Ja”? Z jakimi opiniami spotyka się Pan najczęściej?
- Wszyscy są zachwyceni i chcą wracać. W tej grupie są wieloletni ambasadorzy festiwalu, jak Wojtek Mecwaldowski czy Bodo Kox, ale z każdym rokiem przybywa fanów tego wyjątkowego wydarzenia. Podczas poprzedniej, chyba najtrudniejszej ze względu na pandemię edycji, do Koszalina przyjechały m.in. Jadwiga Jankowska-Cieślak i Małgorzata Foremniak, które dołączyły do fanklubu Integracji. To jest festiwal, który prowokuje uśmiech, chociaż czasami filmy i towarzyszące im rozmowy są trudne, ale jednak ten uśmiech przeważa.
W tym roku także pojawi się Pan na festiwalu „Integracja Ty i Ja” i poprowadzi spotkanie z twórcami filmowymi.
- Niestety, będę tylko przez dwa dni i źle mi z tego powodu, bo chętnie zostałbym dłużej, jednak zobowiązania zawodowe nie pozwalają mi na taki pobyt. Uważam jednak, że lepiej być nawet krótko niż nie być w ogóle i już wyjeżdżając będę tęsknił za kolejnym spotkaniem z Integracją.